Türkiye - Moldova Serbest Ticaret Anlaşması İmzalandı
12 Eylül 2014 - Türkiye ile Moldova arasında müzakereleri
2011 yılı Mayıs ayında başlatılan Türkiye-Moldova Serbest Ticaret Anlaşması
(STA), 11 Eylül 2014 tarihinde Ekonomi Bakanımız Sayın Nihat Zeybekci ile
Moldova Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Sayın Andrian Candu
tarafından Kişinev’de imzalandı.
Türkiye’nin, AB üyesi olmayan Doğu Avrupa Bölgesi’ndeki
(Azerbaycan, Belarus, Ermenistan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna ) ilk Serbest
Ticaret Anlaşması olma özelliğini taşıyan Anlaşma, Türkiye ile Moldova
arasındaki ticarette uygulanan gümrük tarifeleri ile tarife dışı engellerin
kaldırılmasını öngörmektedir.
STA, tarafların kendi iç mevzuatına göre
gerçekleştirecekleri onay işlemlerinin tamamlanmasının akabinde yürürlüğe
girecektir. Anlaşma’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte ihracatçılarımız Moldova
pazarına tercihli giriş imkânı elde edecektir.
Moldova, 2013 yılı itibariyle yaklaşık 3,6 milyonluk nüfusu,
7,9 Milyar Dolarlık GSYİH’sı, %8,9 seviyesindeki büyüme oranı, 2,5 Milyar
Dolarlık İhracatı ve 2,6 Milyar Dolarlık ithalatı ile bölgesinde gelişen bir
ekonomiye sahiptir. Moldova, ayrıca, 2007 yılında yürürlüğe giren CEFTA (Orta
Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması) ile Arnavutluk, Bosna Hersek, Makedonya,
Karadağ, Sırbistan ve Kosova ile bölgesinde oluşan serbest ticaret alanına
dâhil olmuştur.
STA’nın yürürlüğe girdiği tarihte, gümrük tarifesi satır
sayısı bakımından Moldova’ya ihracatımızın %75’i, anılan ülkeden ithalatımızın
%80’i; hâlihazırda ticarete konu ürünler bakımından ise ihracatımızın %84’ü
ithalatımızın ise %93,3’ü gümrük vergisinden muaf olarak gerçekleştirilecektir.
5 yıllık geçiş döneminin sonunda ise tarife satır sayısı bakımından
ihracatımızın %77’si; hâlihazırda ticarete konu olan ürünler bakımından ise
ihracatımızın %95’i, gümrük vergisinden muaf bir şekilde gerçekleşecektir.
Anlaşma uyarınca, taraflar, sanayi ürünlerinde karşılıklı
olarak uygulanan tüm gümrük vergilerini 5 yıllık geçiş dönemi dâhilinde
tedricen sıfırlayacaktır. Bu cümleden olarak, ülkemizce sanayi ürünlerinde
Moldova’ya karşı uygulanan gümrük vergileri STA’nın yürürlüğe girdiği tarihte
sıfırlanacaktır. Moldova tarafı ise gümrük tarife satırı bakımından sanayi
ürünlerinin %97’sinde ülkemize karşı uyguladığı gümrük vergilerini STA’nın
yürürlük tarihinde sıfırlayacak, bazı tekstil ve hazır giyim eşyası, ayakkabı,
mobilyalar ile plastik ürünleri olmak üzere diğer sanayi ürünlerinde ülkemize
karşı uyguladığı gümrük vergilerini ise 3 veya 5 yıllık indirim takvimleri
dâhilinde tedricen sıfırlayacaktır.
Tarım ürünlerinde ise taraflar, seçilmiş ürünler temelinde
karşılık olarak taviz değişiminde bulunmuşlardır. Anlaşma yürürlüğe girer
girmez değer olarak Moldova’ya ihracatımızın %69’u, bu ülkeden ithalatımızın
ise %89’u için tercihli pazara giriş imkânı sağlanacaktır.
Bu cümleden olarak, Moldova açısından önem arz eden şarap,
ayçiçeği tohumu ve yağı, meyveler, bazı hububat ürünleri ile tütün ve işlenmiş
tarım ürünlerinde ülkemizce Moldova’ya tarife kotası dâhilinde gümrük vergisi
indirimi veya muafiyeti sağlanacaktır. Ülkemiz açısından hassas addedilen canlı
hayvan (koyun, keçi ve sığır) ile buğday, buğday unu ve zeytinyağı dâhil olmak
üzere tarife satırlarının % 83’ünü oluşturan tarım ürünleri ise liberalizasyon
kapsamı dışında bırakılmıştır.
Buna karşılık Moldova tarafı, ülkemizden ithal edilen
belirli tarım ürünlerinde uyguladığı gümrük vergilerini, miktar limiti
olmaksızın veya tarife kotası dâhilinde sıfırlayacaktır. Bu cümleden olarak,
ülkemiz ihracatı açısından önem arz eden; çikletler, alabalık, orkinos, incir,
portakal, greyfurt, kayısı, zeytin, zeytinyağı, bitkisel katı ve sıvı yağlar,
maya ve tütün gibi ürünlerin gümrük vergileri Anlaşma’nın yürürlüğe girişi ile
birlikte sıfırlanacaktır. Ülkemiz menşeli işlenmiş tarım ürünlerinde (şekerli
mamuller, çikolata, kek-bisküvi) ise tarife kotası dâhilinde gümrük vergisi
muafiyetli tercihli giriş imkânı elde edilmiştir.
2013 yılında Moldova’ya ihracatımız 275 milyon dolar,
Moldova’dan ithalatımız ise 260 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. İki ülke
arasında imzalanan STA ile iki ülke arasında ticaretin dengeli bir biçimde
artırılması ve işadamlarımız arasında yeni işbirliği ve yatırım imkânlarının
yaratılması hedeflenmektedir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 12.09.2014
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder