(Gümrük Müşaviri ve
Gazeteci Zekeriya Tümer’in Dünya Gazetesinde Hasan Akdoğanın Köşesinde çıkan
yazısı. Meslektaşımız Hasan Akdoğan’a teşekkür ederiz.)
HASAN AKDOĞAN
GÜMRÜK
VE DIŞ TİCARET
Gümrük müşavirleri
antideprasanist
02 Mart 2013 Cumartesi
05:20
Çok geniş bir kitleye hitap
eden ve bugün seçimlerini yapacak olan gümrük müşavirleri bu mesleklerini elde
edebilmek için çok çetin yollardan geçiyorlar. Bu meslek iki yoldan elde
edilebiliyor.
*
Birincisi, yönetmelikte belirtilen yükseköğrenim kuruluşlarında mezunolan kişiler 3 yıl mevcut gümrük müşavirlerinin yanında staj görüyor. Bilahare yapılan sınavı kazanınca Gümrük Müşavir Yardımcısı oluyor. Keza, bu görev de de 3 yıl çalıştıktan sonra tekrar sınava tabi tutuluyor ve kazanınca gümrük müşaviri olabiliyor. İkinci yol ise gümrük teşkilatında çalışan ve belli görevlerde bulunanlara (eski 1615 sayılı Gümrük Kanunu'na ve yeni 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun hükümlerine göre) emekli olduklarında doğrudan Gümrük Müşavirlik Belgesi veriliyor.
*
Bu belgeyi alan emekli gümrük müşavirleri ek bir iş yaparak emekli aylığına katkıda bulunacak bir gelire ka-vuşma olanağı buluyorlar. Buna sevinilirken çoğunlukla yaşanan sevinç ve umutlar gerçekleşme bir yana gümrük müşavirinin emekliliği burnundan fitil fitil de gelebiliyor. Hayatı zindana dönebiliyor. Tüm kazancını, itibarını, kaybedebiliyor. Hatta hapishane
kapıları da onlara açılabiliyor.
*
Birincisi, yönetmelikte belirtilen yükseköğrenim kuruluşlarında mezunolan kişiler 3 yıl mevcut gümrük müşavirlerinin yanında staj görüyor. Bilahare yapılan sınavı kazanınca Gümrük Müşavir Yardımcısı oluyor. Keza, bu görev de de 3 yıl çalıştıktan sonra tekrar sınava tabi tutuluyor ve kazanınca gümrük müşaviri olabiliyor. İkinci yol ise gümrük teşkilatında çalışan ve belli görevlerde bulunanlara (eski 1615 sayılı Gümrük Kanunu'na ve yeni 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun hükümlerine göre) emekli olduklarında doğrudan Gümrük Müşavirlik Belgesi veriliyor.
*
Bu belgeyi alan emekli gümrük müşavirleri ek bir iş yaparak emekli aylığına katkıda bulunacak bir gelire ka-vuşma olanağı buluyorlar. Buna sevinilirken çoğunlukla yaşanan sevinç ve umutlar gerçekleşme bir yana gümrük müşavirinin emekliliği burnundan fitil fitil de gelebiliyor. Hayatı zindana dönebiliyor. Tüm kazancını, itibarını, kaybedebiliyor. Hatta hapishane
kapıları da onlara açılabiliyor.
Gümrük müşavirini
koruyan ve kollayan bir sistem yok
Emekli olan gümrük
müşavirleri, çalıştıkları dönemlerde bazı gerçekleri görememiş olabilirler.
Ancak, bu mesleği ilerde yapacak olan bürokratların bilmeleri gereken önemli
konulardan biri de, emekli olup karnesini alan müşavirin kendi şirketini
kurarak iş yapması her zaman mümkün olmuyor. Bakanlıktan emekli olduktan sonra
Gümrük Müşavirlik Belgesi olanların çoğu kendi şirketlerini kuramazlar. Nedeni ise,
ne paraları vardır ve ne de müşterileri. Bir gümrük müşavirlik şirketini
kurabilmek için en az 50 bin TL lazımdır.
Kimler şirket kurar?
Hem para sahibi ve hem de
belli bir müşteri portföyü olanlar. Emekli olan gümrük müşavirini yakalar ve
ona şirketi kurdurabilirler. Sermaye sahibi kişi, iki müşavire belli bir ücret
verebilir ve kendisi de müdür olarak şirketi yönetebilir. Şirketin yasal
sorumluları gümrük müşavirleridir. Parayı alan ve kazanan sermayedar olan
kişidir. Eğer sermaye sahibi kişi gümrük müşaviri ile herhangi bir konuda
anlaşamaz ise hemen bir başka müşavir bulur ve onu şirketten çıkarabilir.
Gümrük beyannamelerini imzalayan gümrük müşavirinin herhangi bir sebepten
dolayı mahkemeye düşmesi
ve bakanlıkça müşavirlik belgesinin elinden alınması halinde gümrük müşaviri kapının önüne konur ve kaderine terk edilebilir. Gümrük müşaviri para kazanayım derken, Allah göstermesin hapsi bile boylayabilir. Beyannamedeki imza onundur.
ve bakanlıkça müşavirlik belgesinin elinden alınması halinde gümrük müşaviri kapının önüne konur ve kaderine terk edilebilir. Gümrük müşaviri para kazanayım derken, Allah göstermesin hapsi bile boylayabilir. Beyannamedeki imza onundur.
Şimdi böyle acı bir
gerçekle karşı karşıya olan emekli gümrük müşavirlerini nasıl koruyabiliriz?
Bakanlık, gümrük müşavirine
en ufak olaylarda olay mahkemeye intikal etti diye mahkeme sonucunu bekle-meden
disiplin cezası uygulayabiliyor. Esasen, yargılama neticesi beklenmesi daha
gerçekçi bir yol olabilir. Gümrük müşaviri gerçekten bilerek ve isteyerek bir
suça iştirak etmiş ise o zaman cezasını çekmesi kaçınıl-mazdır.
Aslında, mükelleflerce iş takip sözleşmesi yapılırken sözleşme üzerine gümrük müşavirinin imzasının alınması istenebilir. Bu sözleşmelerin gümrüğe ibrazı istenebilir. Dışarıdan müdür atanması kaldırılabilir. Şirket müdürlerinin karneli kişilerin olması istenebilir. Gümrük müşavirliği mesleğine saygınlık kazandırmak için der-nekler ortaklaşa çalışabilir. Risk kriteri gözden geçirilebilir. Özellikle, 65 yaşın üstündeki müşavirlerin imzaladıkları beyannamelerin kırmızı hatta düşmesi sıkça olabiliyor. Bu durumda bu kişilerin çalıştırılmaları/çalışmalarının olanakları daraltılmış oluyor. Bu insanları yaşlı, işe yaramaz kategorisine koymak haksızlık. Siyasette böyle bir yaş uygulaması söz konusu değildir.
Aslında, mükelleflerce iş takip sözleşmesi yapılırken sözleşme üzerine gümrük müşavirinin imzasının alınması istenebilir. Bu sözleşmelerin gümrüğe ibrazı istenebilir. Dışarıdan müdür atanması kaldırılabilir. Şirket müdürlerinin karneli kişilerin olması istenebilir. Gümrük müşavirliği mesleğine saygınlık kazandırmak için der-nekler ortaklaşa çalışabilir. Risk kriteri gözden geçirilebilir. Özellikle, 65 yaşın üstündeki müşavirlerin imzaladıkları beyannamelerin kırmızı hatta düşmesi sıkça olabiliyor. Bu durumda bu kişilerin çalıştırılmaları/çalışmalarının olanakları daraltılmış oluyor. Bu insanları yaşlı, işe yaramaz kategorisine koymak haksızlık. Siyasette böyle bir yaş uygulaması söz konusu değildir.
80 yaşında başbakan olarak
devleti yönetmek mümkünken gümrük müşaviri 65 yaşını geçti diye ona engeller
koymak haksızlık. Gümrük müşavirlerinin sorunlarından bir bölümünü Zekeriya
Tümer dillendirmiş oldu. Esasında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca da
istenmesine rağmen "Oda / Birlik olmalarına engeller çıkartılması,
bilmeleri gerekmeyen konularda kendilerine orantısız sorumluluklar yüklenmiş
olması, Asgari Ücret Tarifesi'nin belirlenmesinde bir etkilerinin bulunmaması,
personel istihdamında sorunlar yaşanması, vergi yükünün ağır olması, gümrük
idareleri ile işlerini yaptıkları şirketler arasında sıkışmış durumda
olmaları" gibi bir çırpıda akla gelebilecek sorunlar ve durumlar nedeniyle
bu meslek mensuplarının Türkiye'de en çok antideprasan ilaç kullanan grubu
oluşturmaları boşuna değildir…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder